Son yıllarda Dünya genelinde ve Ülkemizde kuraklığa doğru bir ilerleyiş mevcut ne yazık ki. Geleceğimizi korumak için ve tarım sürdürülebilirliği için kuru tarıma geçilmesi kaçınılmaz görünüyor. Susuzluk ve kuraklık için gelecek yıllarda bu hayatımızda önemli bir rol oynayacak ve bunun teşvik edilerek bir an önce kullanılmaya başlanması çok önemli.
Susuz tarım, geleneksel adıyla “kuru tarım”, insanlar Mezopotamya’da ve Anadolu’da toprağı ekip biçmeye başladıkları ilk günden beri yani yaklaşık 10 bin yıldır uygulanan, yağmur ve kar yağışına dayalı bir tarım yöntemi. Susuz tarımda ve kuru tarımda, tohum veya fidenin dikimi esnasında verilen can suyu dışında sulama yapılmaz.
Susuz tarımın en önemli ilkelerinden biri de "no till farming” yani “pulluksuz tarım”'dır. Böylelikle tarlaya traktör veya çapa makinesi ile müdahale edilmeden, el çapası ile işlenmesi toprak fauna'sının ve florasının bozulmasına engel olarak bitkilerinizin yaşamı için en elverişli ortamı oluşturmaktadır. Böylece permakültürün doğal yaşamını sağlamaktadır. Permakültür, belirli bir toprak parçası üzerindeki tüm canlıların ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak sürdürülebilir bir sosyal düzen ve tarımsal üretim amaçlar. Örtü işlevi görecek bitki sapı-samanı, kuru yaprak ve ağaç kabukları veya çakıl ile toprağın üzerini örtme işlemi gibi teknikler ile topraktaki nem muhafaza ediliyor ve su tasarrufu yapılıyor. Bu yöntem ile Yağmur hasadı ile kısıtlı su kaynaklarını korumak amaçlanıyor, kompost üreterek ve doğal gübre kullanarak topraktaki organik madde miktarını artırarak koruma hedefleniyor. Tarımsal üretimde suni gübre veya zirai ilaç kesinlikle kullanılmıyor.
Konya'da ağaç yetiştirmede karşılaştıkları susuzluk problemine çözüm üretmek amacıyla yola çıkan 3 arkadaş, meyve ve sebzecilikte susuz tarıma imkan veren "Ekobox" çözümünü geliştirmiş. Ağaç ve sebze fidelerinin, hayatı boyunca sadece 16 litre su kullanarak yetişmesini ve kökünün topraktaki su kaynağına ulaşmasını sağlayan sistem; çöl, taşlık ve kurak alanlarda dahi meyve ve sebzecilik yapılmasına imkanı veriyor.
Dünyada kültürü yapılan 138 meyve türünden 75'e yakınının Türkiye'de yetişmesi, verimli topraklar, insan gücü ve eşsiz doğal kaynaklar ile Türkiye'i bir adım öne çıkarıyor. Ekobox, gece gündüz sıcaklık farklılığından dolayı hem kendisi su üretiyor hem de yağmurdan, çiğden hasat yaparak kendi haznesini su ile dolduruyor. Altında bulunan fitil vasıtasıyla fidanın köküne suyu veya nemi iletiyor. Çok az miktarda bir nemlilik oluşturarak altında su sütunu oluşturmaya çalışıyor. Yer altındaki sular yukarı doğru hareketleniyor. Yukarıdan da Ekobox ile sağlanan nemlilikle birleşince fidan o sütunu takip ederek kazık kök yapıyor. İlk olarak koyduğunuz 16 litre su dışında bir daha ağaç veya sebze fidesine hayatı boyunca su vermemize gerek kalmıyor. Cihaz, bu suyu kullanarak, su hasadı yaparak ve yoğuşmadan su üreterek fidan kökünün topraktaki asıl kaynağına ulaşmasını sağlıyor. Sonuç olarak, su vermeden 100-200-300 yıl veya doğal ömrü kadar yaşayacak ağaç ve sebze fideleri oluşuyor."
21. Yüzyılın en önemli sorunu olan iklim güvenliği ve yaşamın sürdürülmesi tüm ulus devletler açısından önlerinde “azalan enerji kaynakları”, kuraklaşan-çölleşen tarım arazilerine paralel “gıda güvenliği” ve daha da ötesi “kuruyan su kaynakları” mevzuu bulunmaktadır. Bu sorunu akıllıca yöntemler kullanan ülkeler aşacak ve diğerlerinin önüne geçecektir. Biz de ülkemizin tarımsal anlamada muhtaç olmaması ve yaşam sürdürülebilirliği açısından hızlı hareket etmeliyiz.
Her zaman çevreme gereksiz ve aşırı su tüketimine dikkat edilmesi konusunda uyarıda bulunuyor olmam bazen sinir bozucu oluyor belki ama yarın musluğu açtığında su akmaması kadar kötü bir şey olamaz diye düşünüyorum. Tarımın da büyük oranda su kaynaklarımızı tükettiğini biliyoruz. Bunun için bir an önce hızlıca adım atılması dileği ile.
Hoşça, Dostça ve Sevgi ile Kalın
@muhendishanimingozunden
Arzu BOYACI
